Çfarë është ETIAS

Prezantimi

“ETIAS” ndryshe do të thotë Sistemi Evropian i Informacionit të Udhëtimeve. Në Nëntor të vitit 2016 ai u njoh nga Komisioni Evropian dhe miratua me ligj në Shtator të vitit 2018. Qëllimi kryesor i ETIAS ishte përmirësimi i sigurisë së vendeve që bëjnë pjesë në BE, brenda rajonit Shengen , duke bërë të mundur që udhëtarët të vizitojnë zonën Shengen pa viza. ETIAS do te kontrolloje udhëtaret nga “vendet e treta” , të cilët janë qytetarë nga shtetet që nuk kanë nevojë për vizë Shengen. Shqyrtimi do të ketë lidhje me kontrollin e terrorizmit ose me rreziqet që lidhen me emigracionin. Objektivi është që të identifikohen qytetarë që paraqesin kërcënim për sigurinë përpara se të udhetojnë në zonën Shengen. ETIAS nënkupton heqjen e vizave dhe nuk është një vizë. Individët që vizitojnë vendet anetarë Evropiane pa viza , do të duhet të pajisen me ETIAS në vitin 2024 e në vazhdimësi. Vetëm mbajtësit e pasaportave të tregut të BE-së jane te përjashtuar nga ETIAS.

Objektivat ETIAS

Komoditeti-Reduktimi i pritjes në kufi , duke thjeshtuar hyrjen në shtetet anëtare te BE-së.

Efikasiteti i kufirit– Përmirësimi i menaxhimit te kufirit për personelin e sigurisë që kontrollon vizitoret pas mbërritjes dhe nisjes nga vendet anëtarë të BE-së.

Transparenca-Ndihmoni  BE-në për përmbushjen e qëllimit të liberalizimit të vizave, që do të ju jap mundësi udhëtarëve te hyjnë ne BE pa patur nevojë për vizë Shengen.

Emigrimi– Ju jep të drejtë autoriteteve kufitare të dallojnë parregullsitë e emigracionit dhe abuzimin e udhëtimit pa viza në BE.

Siguria– Ndihmoni vendet anëtare të BE-së që të forcojnë procedurat dhe proceset e tyre të sigurisë kufitare kundër terrorizmit dhe krimit.

Financimi– Mundësoni një burim shtesë të ardhurash për buxhetin e BE-së, gjithashtu për menaxhimin e udhëtimit pa viza te individëve të biznesit , turizmit dhe tranzitit.

Arsyetimi për ETIAS

Individët që udhëtojnë nga SHBA-të dhe Kanadaja që kanë dëshirë të udhëtojnë Europën, përpara se të mbërrijnë , nuk kanë nevojë që të aplikojnë për viza. Komisioni Evropian , organi që krijon rregullat për 27 anëtarët e Bashkimit Evropian ka hartuar një skemë që do të thotë që këta shtetas do të duhet të japin informacion për veten dhe arsyen e udhëtimit nëpërmjet një aplikacioni online përpara se të mbërrijne në Europë. Lista e vendeve të pranueshme për ETIAS ndryshon shpesh , kështu individët njihen me kërkesat përpara nisjes së tyre ne një vend të BE-së. Komisioni i BE-së ka propozuar një sistem të ri autorizimi para udhëtimit për shkak të ndryshimeve në numrin e udhëtareve që vijnë në Evropë dhe arsyet përse kz sistem ka si qëllim pengimin e terroristëve si dhe monitorimin e të gjithë atyre që synojnë të vizitojnë, për të ofruar një nivel më të lartë të sigurisë për banorët e Evropës.

ETIAS është bazuar në katër arsye kryesore:

  1. Ka shumë individë që vizitojë Evropën , rreth 50 milionë vizitorë vitin e kaluar dhe mbi 200 milion hyrje .
  2. Numri i emigrantëve që kërkojnë azil për disa lloj arsyesh , duke përfshirë kështu luftën , persekutimin , përfitimet ekonomike etj , është rritur ndjeshëm vitet e fundit .
  3. Incidentet terroriste janë shtuar më shumë dhe kjo ka sjellë shqetësime për qytetarët e Evropës , vendet që janë prekur kohët e fundit janë : Franca, Blegjika , Gjermania , Spanja .
  4. Komunikimi elektronik ka sjellë avantazh, sa i përket marrjes së informacionit që ndihmon  autoritetet e kufirit Evropian dhe personelin e sigurisë.

Cilat vende janë në zonën Shengen?

Janë tre lloj kategorish të ndryshme te vendeve të zonës Evropiane të Shengenit. 26 vendet e Shengenit janë në tërësi të njëjta me 27 vendet në Bashkimin Evropian , por ka që janë në Shengen dhe jo në BE dhe anasjelltas. Vendet e Shengenit kanë rregulla uniforme të emigracionit dhe lirinë e lëvizjes për shtetasit e njëri-tjetrit.

  • Në kategorinë e parë përfshihen shtetas te BE-së dhe Shengenit , nuk kanë kufizime.
  • Në kategorinë e dytë përfshihen shtetas të një numri të madh vendesh joevropiane. Ata nuk kanë nevojë për vizë për të vizituar Evropën, por ka kufizime për qëndrimin e tyre dhe se cfare mund të bëjnë atje . Në veçanti nëse duan të studiojnë , punojnë ose jetojnë më shumë se 3 muaj në çdo herë .Ky grup do të preket nga ETIAS , në këtë grup bëjnë pjesë Amerikanet , Kandezet , Austrilianet , Japonezet ,Malajzianet dhe shumë të tjerë. .Ky grup mund të kërkojë  heqjen e vizave ETIAS .
  • Ne kategorinë e tretë përfshihen shtetas të vendeve joevropiane që ju nevojiten viza përpara se të shkojnë në Evropë , shumica e këtyre individëve janë nga shtetet me të varfra të boteë ose që kanë lidhje më pak të forta kulturore dhe ekonomike me BE-në.

Ngjashmëritë me Sistemet e tjera Elektronike të Autorizimit

Disa vende të tjera kanë futur sisteme elektronike të autorizimit të cilat aplikohen dhe më pas lëshohen përpara se të udhetojnë.

Australia prezantoi autoritetin e saj eVisitor dhe elektronik të udhëtimit , ose Eta në vitin 1996. Kjo ndodhi për përshpejtimin e përpunimit të vizave për numrin e madh të turistëve që kanë dëshirë të vizitojnë Australinë.

SHBA prezantoi sistem elektronik automatic për Autorizimin e Udhëtimit ne 2007 disa mbajtës të pasaportave.Ky është një sistem i heqjes së vizave për shtetasit e vendeve që konsiderohen në rrezik të ulët për sigurinë e SHBA.

Kanadaja është vendi i fundit që prezantoi një sistem të ngjashëm si SHBA-ja e quajtur Eta.

Aplikimi ETIAS

ETIAS  vlen vetëm për individët që udhëtojnë pa viza në vendet anëtarë te BE-së, aplikimi synohet të zgjasë rreth 10 minuta .Aplikacioni do të mund  të përdoret në pajisjet mobile , desktop dhe celular.Këto lloj informacionesh do të përfshijnë:

  • Të dhënat personale si , emrin ,ditëlindjen ,gjinia.
  • Kontaktet ,si adresa e e-mail, adresa e shtepisë .
  • Arsimimi ,si arsim i ulët , i mesëm , i lartë , ose jo arsimimi.
  • Passaporta , ose ID duke përfshirë kështu te dhënat datat e lëshimit datat e skadencës dhe shtetin të cilit i përkisni.
  • Profesioni , ose puna aktuale duke përfshirë titullin dhe detajet e kontaktit.
  • Vendi i parë anetarë i BE-së pas mbërritjes.
  • Pyetje rreth aktivitetit të mëparshëm kriminal, përdorimin e drogës , udhëtimin në zonat e konfliktit , si dhe historinë e emigracionit në BE dhe jo në BE.

Palet e treta mund të aplikojnë  në emër të aplikantëve por duhet të deklarohen në momentin e dorëzimit të aplikimit,.Gjithashtu palët e treta duhet të japin emrat e tyre si dhe informacionin e kompanisë dhe  detajet e kontaktit dhe marrëdheniet e tyre me aplikantin.

Aplikimi ETIAS

Tarifa për aplikimet për individët nga mosha 18 vjeç deri në 70 vjeç kushton 7  €. Në disa raste paguhet edhte një pages ekstra kur aplikimi bëhet nga një agjesi.

Për individët nën moshen 18 vjeç ose mbi moshën 70 vjeç është FALAS.

Çdo udhëtar pavarësisht nga mosha e tij duhet të kërkojë  një  ETIAS të miratuar përpara mbërritjes së tyre në zonën Shengen.

Përpunimi

  • Nje aplikim ETIAS procesohet automatikisht duke u bazuar në këto tre faktorë :
  • Identiteti –A përshtaten identiteti i aplikantit me passaportën?
  • Të dhënat e dokumenteve –A përputhen detajet e dokumentit të udhëtimit me informacionin e dhënë nga aplikanti në sesionet e tjera ?  A është një dokument i vlefshëm udhëtimi i lëshuar nga një vend i përshtatshëm për ETIAS?
  • Pyetjet personale– A përputhen përgjigjet me të dhënat e mbajtura në bazat e të dhënave të kontrolluara nga Njësia Qendrore ETIAS?

Identiteti , të dhënat e dokumenteve , pyetjet e personale kontrollohen më pas ne Sistemin e Informacionit Shengen (SIS), Sistemin e Informacionit te Vizave (VIS) TË DHËNAT E EUROPOL, bazën e të dhënave të dokumenteve të udhëtimit të vjedhura dhe të humbura të Interpolit (SLTD) dhe bazës së të dhënave të dokumenteve të udhëtimit të Interpolit të lidhura me njoftimet ( TDAËN), EURODAC dhe të tjerë, përveç rregullave dhe listës së vëzhgimit të vetë Njësisë Qendrore ETIAS. Një përputhje pozitive e zbuluar nga sistemi i automatizuar i përpunimit që e konsideron aplikantin si një rrezik të mundshëm sigurie ose emigrimi do të rezultojë që aplikacioni ETIAS të përpunohet manualisht. Përpunimi manual kryhet nga Njësia Qendrore ETIAS dhe Njësitë Kombëtare ETIASaty ku është e rëndësishme. Nëse kërkohet informacion shtesë nga aplikanti, ai do të kontaktohet brenda ditëve nga marrja e njoftimit se ETIAS-i i tyre kërkon përpunim shtesë. Sistemi ETIAS do t’u sigurojë të gjithë aplikantëve njoftimin për statusin e tyre “të miratuar”, “refuzuar” ose “përpunim manual” të ETIAS brenda 96 orëve nga paraqitja e aplikimit.

Njoftimet e aplikantit

Miratimet ETIAS

Shumica e aplikantëve do të njoftohen menjëherë ose brenda pak orësh pas autorizimit të miratuar.Autorizimi është i lidhur me pasaportën e aplikantit i cili ka numrin e tij unik teë aplikimit . Nje ETIAS do të jetë i vlefshëm për tre vjet ose deri në datën e skadimit të pasaportës ose dokumentit të udhëtimit , cilado qoftë data e parë .

Përpunimi manual i ETIAS

Nje aplikim do të procesohet manualisht nëse data e udhëtarit përshtatet me një hit nga bazat e të dhënave të BE-së.Aplikanti mund të njoftohet nga Njësia Qendrore ETIAS ose Ekipet Kombëtare për të siguruar dokumentacionin shtesë për përpunimin e aplikimit. Aplikantit mund t’i jepet mundësia për të marrë pjesë në një intervistë në një konsullatë pranë shteteve anëtare të BE-së nëse dokumentacioni nuk është i mjaftueshëm për të përpunuar aplikimet.

Refuzimet ETIAS

Aplikantit te cilit i mohohet nje ETIAS do të marrin arsyet e refuzimit , kjo do të përfshijë informacion mbi shtetin e caktuar anëtar të BE-së që vendos për aplikimin.

Aplikantit te cilit i refuzohet një ETIAS ai ka të drejtë që të apelojë . Apelimet dorëzohen tek shteti anëtar i BE-së i cili e refuzoi.

ETIAS në aeroport

Pas mbërritjes në zonën Shengen nga ajri toka ose deti , udhëtarëve ju kërkohet të paraqesin një autorizim të vlefshëm udhëtimi.Duke përdorur një kontroll të Sistemit Hyrës-Dalje (EES) , autoritet do të kontrollojnë pasaportën , vizën ose ETIAS për të përcaktuar pranueshmërinë . Udhëtarët te cilët nuk kanë një pasaportë te një shteti anetarë të BE-së, një ETIAS të vlefshme osë nje vizë Shengen të vlefshme nuk do të lejohen që të hyjnë.

Revokime dhe anulime ETIAS

Nje ETIAS i miratuar nuk garanton hyrjen në një shtet anëtar te BE-së, pranimi përcaktohet nga zyrtaret kufitare të BE-së . Nje ETIAS  mund të revokohet nëse udhëtari mendohet se  e ka marrë duke përdorur mashtrim.Aplikantet ETIAS gjithashtu mund te revokohen pasi sinjalizimet e reja merren në bazat e të dhënave të sigurisë së BE-së për shkak të refuzimit të hyrjes së një udhëtari ose raporteve për dokumente udhëtimi të humbura ose të vjedhura. Çdo shtet anëtar, nëpërmjet Njësisë Kombëtare të tij përkatëse ETIAS, është përgjegjës për revokimin e autorizimeve të miratuara ETIAS nëse një sinjal përputhet me autorizimin e një udhëtari.

Nje ETIAS mund të anullohet nëse rrethanat e një aplikanti ndryshojne në lidhje me përshtatshmërinë e tij si ; nje dënim i fundit penal , aktivitet terrorist ose udhëtimi në zonat konfilkti.

Nje ETIAS mund të anullohet në rast të skadimit të pasaportës ose ndryshimit të emrit.